In het verleden heerste er onduidelijkheid over de correcte aansluiting van een pelletkachel. Echter, sinds enkele jaren heeft de wetgever verduidelijking gebracht door de aansluitingsvereisten voor de rookgasafvoer/schoorsteen gelijk te trekken met die van een houtkachel. Dit betekent dat de afvoer boven het dakvlak (de nok van het dak) moet uitmonden.

Desondanks hebben verschillende organisaties en gemeenten bezorgdheid geuit vanwege het feit dat sommige aanbieders nog steeds een geveluitmonding adviseren, al dan niet in combinatie met een zogenaamde filter. Dit leidt tot onveiligheid en meer overlast. Daarom verstrekken we deze informatie met een duidelijke uitleg over de geldende regelgeving.

Hoe is deze onduidelijkheid eigenlijk ontstaan?

Na de eeuwwisseling was de pelletkachel relatief nieuw in Nederland, en de overheid had nog geen specifieke wetgeving hiervoor opgesteld. Op dat moment werd alleen onderscheid gemaakt tussen de afvoer van rook voor gaskachels en houtkachels. Er waren nog geen voorschriften voor pelletkachels. Omdat een pelletkachel echter geen gaskachel was, waren de regels voor een geveluitmonding niet van toepassing. Door lacunes in de wetgeving en een tekortkoming in de berekening van verdunningsfactoren was het mogelijk om een uitmonding op de gevel toe te staan voor houtkachels/pelletkachels. Er moest echter wel aanzienlijke afstand worden gehouden tot ramen en ventilatieopeningen, maar dit werd vaak over het hoofd gezien. Bovendien kan een pelletkachel technisch goed functioneren met een uitmonding op de gevel vanwege de ingebouwde rookgasventilator.

Vanaf 2012 heeft de wetgever dit aangepakt door pelletkachels onder dezelfde categorie als houtkachels te plaatsen in de normering (NEN 2757) voor 'vaste brandstoffen'. Vanaf dat moment was het wettelijk niet langer toegestaan om een rookkanaal op de gevel te laten uitmonden; alleen boven het dakvlak was nog toegestaan.

Maar een pelletkachel is toch veel schoner dan een houtkachel?

Pelletkachels stoten inderdaad minder fijnstof en andere stoffen uit dan houtkachels. Echter, de komende jaren worden de eisen strenger en zullen de grenzen voor de uitstoot van fijnstof, stikstof en CO (roet) verder worden verlaagd. Uiteindelijk zullen ook houtkachels moeten voldoen aan deze strengere eisen. Momenteel is dat nog niet eenvoudig, maar dankzij automatische verbrandingsregelingen en eventuele elektrostatische fijnstoffilters zal ook de uitstoot van houtkachels in de toekomst aanzienlijk verminderd worden.

Waarom heeft de overheid deze regels opgesteld?

De overheid heeft regels voor de rookgasafvoer van houtkachels, pelletkachels en gashaarden opgesteld vanwege twee belangrijke redenen: het waarborgen van veiligheid en het voorkomen van overlast. Met name het voorkomen van overlast wordt steeds belangrijker.

Welke regels zijn van toepassing voor een pelletkachel

•  1 - Wetgeving
  Wetgeving: De regels van de wetgever zijn vastgelegd in het nieuwe Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL), waarin wordt verwezen naar de plaats van de rookgasafvoer, evenals naar de NEN-normen NEN-2757-1 voor de plaats en uitmonding van het rookkanaal/schoorsteen, en NEN-6062 voor de veiligheidseisen waaraan het rookkanaal moet voldoen.
  

• 2 - De eisen van de fabrikant
  Fabrikantseisen: Naast de regels van de wetgever, stellen fabrikanten ook specifieke eisen aan het rookkanaal. Dit omvat aanvullende criteria bovenop de regelgeving van de overheid.

Wat is het gevaar van een pelletkachel met een uitmonding op de gevel?   Sommige mensen denken dat een pelletkachel geen schoorsteen nodig heeft vanwege de aanwezigheid van een rookgasventilator die de rookgassen uit de kachel blaast. Echter, in situaties met sterke tegenwind of tijdens stroomuitval kunnen de rookgassen niet adequaat worden afgevoerd. Hierdoor zullen de rookgassen de weg van de minste weerstand volgen, bijvoorbeeld via naden en kieren zoals die van de ruitenreiniging of externe luchttoevoer, de woonkamer in komen, met alle gevaarlijke gevolgen van dien.   Bovendien, bij een uitmonding aan de gevel, verspreiden de rookgassen zich niet goed en waaien ze niet uit. Hierdoor kunnen de rookgassen zelfs weer naar binnen trekken via open ramen of ventilatieopeningen, wat niet alleen overlast voor de bewoners kan veroorzaken, maar ook voor de buren.   Een "gesloten toestel"  met een concentrische rookgasafvoer kan toch wel op de gevel uitmonden? Ten eerste is het de vraag om te bekijken wat een gesloten toestel is. Daarover is geen eenzijdige duidelijkheid. Wel zijn er in verschillende landen in Europa verschillende eisen waarbij men een pelletkachel een "gesloten" of "luchtdicht" toestel kan noemen.  In Duitsland is er een keuringsnorm waarbij de pelletkachel moet functioneren met 6 Pa tegendruk. In Frankrijk ligt deze norm, de CSTB norm, op 20 Pa. Een toestel is dan zodanig luchtdicht dat er bij onvoldoende trek of onderdruk door een WTW installatie, de pelletkachel gewoon kan blijven functioneren. Er zijn reeds veel merken die dit soort pelletkachels aanbieden. Om te voorkomen dat er rookgassen via de externe luchttoevoer terugstromen in de opstelruimte, past men een concentrische rookgasafvoer toe. Deze mogelijkheid is in de franse wetgeving opgenomen.  In alle overige europese landen is een dergelijk kanaal niet toegestaan. In Nederland kan het kanaal niet voldoen aan de veiligheidseisen. Een concentrische rookgasafvoer blaast de rookgassen via de binnenzijde van het kanaal naar buiten en zuigt de lucht aan de buitenzijde van het kanaal naar binnen. Gezien de slechtere werking van dit systeem zijn fabrikanten niet overtuigd van een goede werking hiervan. Echter omdat de Franse markt zo groot is én het is daar wettelijk toegestaan werken alle fabrikanten hier graag aan mee. Een nadeel van een concentrische afvoer via de gevel is dat de rookgassen zich nog steeds verspreiden langs de gevel en mogelijk naar binnen kunnen dringen door ramen of ventilatieopeningen.   Een afvoer met katalysator filter heeft toch geen uitstoot, en kan dan toch wel op de gevel?

Een katalysator bij een pelletkachel is zogenaamde staal-krullen filter. Een katalysator zorgt ervoor dat door middel van chemische reacties de schadelijke stoffen omgezet worden in minder schadelijke of onschadelijke verbindingen. Ook zal een dergelijk filter zorgen voor minder geuroverlast. Het is echter essentieel op te merken dat zo'n filter alleen optimaal kan functioneren bij rookgastemperaturen boven de 300 graden Celsius. Onder deze temperatuur zullen de gewenste chemische omzettingen niet plaatsvinden, waardoor het filter niet effectief zal zijn. In plaats daarvan kan een te lage temperatuur leiden tot een snellere vervuiling van de katalysator, wat op zijn beurt kan leiden tot een versnelde vervuiling en slechtere werking van de kachel.  Een ander nadeel van een katalysator is dat deze regelmatig gereinigd dient te worden. En daardoor in de praktijk niet erg effectief is.     Een filter is verboden als deze niet wordt meegekeurd met de pelletkachel De installatie van een pelletkachel moet plaatsvinden volgens de voorschriften van de fabrikant, die deze voorschriften baseert op de keuringscertificaten van de pelletkachel. Indien er aanpassingen op de pelletkachel worden aangebracht, moet deze opnieuw gekeurd worden. Een filter dat niet is goedgekeurd met het toestel heeft invloed op de verbranding en mag daarom niet worden geïnstalleerd. Zolang de leverancier geen keuringscertificaat kan overleggen, is het gebruik van een filter in ieder geval niet toegestaan.

Waarom bieden leveranciers nog steeds een gevelafvoer aan?

Wilt u meer informatie?

Meer informatie over dit onderwerp is te verkijgen bij uw gemeente, bij de Stchting Nederlandse Haarden en kachel branche (NHK) en bij het IPLO.

Meer informatie over de installatie van een Nordic Fire pelletkachel vindt u hier.